Czy istnieją ćwiczenia fizyczne, które mogą pomagać w walce z nietrzymaniem moczu (NTM)? Ćwiczenie jakich mięśni może przeciwdziałać NTM oraz jak dbać o ich kondycje? Doc. Piotr Radziszewski (Katedra i Klinika Urologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, koordynator kampanii „CoreWellness – wewnętrzna siła”): Nietrzymanie moczu, a dokładniej wysiłkowe nietrzymanie moczu, to dolegliwość, której jedna z przyczyn może być osłabienie mięśni dna miednicy. W Polsce na NTM cierpi około 3 mln(U.S. Census Bureau, International Data Base) osób. Problem ten w znacznym stopniu dotyka kobiety w okresie menopauzy oraz po przebytej ciąży. Wysiłkowe nietrzymanie moczu, ujawnia sie w trakcie codziennych sytuacji, np. gdy kichamy, śmiejemy się lub wykonujemy ćwiczenia fizyczne.
Pojawienie sie tej dolegliwości nie oznacza jednak konieczności rezygnacji z prowadzonego dotychczas trybu życia. Wymusza jednak zmianę stylu życia, a także większą dbałość o higienę osobista oraz kondycje mięśni dna miednicy. Odpowiadają one za utrzymywanie pęcherza we właściwym położeniu, a co za tym idzie także za kontrolowanie trzymania moczu. Dlatego osoby, które cierpią na NTM, powinny przede wszystkim skupić sie na wzmocnieniu tej partii mięśni poprzez regularne ich ćwiczenie, niezależnie od innych metod terapii Mięśnie dna miednicy, popularnie określane także mięśniami Kegla, są grupa mięśniowa znajdująca sie wewnątrz miednicy. Ich położenie w środku naszego ciała sprawia, że dźwigają narządy jamy brzusznej. Dlatego też najczęściej nie odczuwamy ich obecności. Nie zdajemy sobie również sprawy, że można je w pewien sposób kontrolować. Są to mięśnie otaczające cewkę moczowa, pochwę i odbytnice. Wraz ze zwieraczami kontrolują prace tych narządów. Zdrowe mięśnie dna miednicy podtrzymują cewkę moczowa, pęcherz oraz macice. Jeśli mięśnie te są rozluźnione, zwiotczałe lub maja osłabione więzadła, podczas wzmożonego wysiłku fizycznego może dochodzić do obniżenia się cewki moczowej i w konsekwencji wystąpienia nietrzymania moczu.
Regularne ćwiczenie mięśni dna miednicy może jednak zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować przykre skutki NTM. Ich wykonywanie przynosi osobie cierpiącej na nietrzymanie moczu podwójna korzyść. Pozwala zlokalizować mięśnie otaczające cewkę moczowa i uczy ich świadomego wykorzystywania, co bezpośrednio wpływa na wyeliminowanie skutków wysiłkowego nietrzymania moczu, czyli popuszczania moczu w sytuacji, kiedy kichamy, kaszlemy, śmiejemy się lub podejmujemy wzmożony wysiłek fizyczny.
Ćwiczenie mięśni dna miednicy polega przede wszystkim na ich napinaniu, rozciąganiu i rozluźnianiu przy jednoczesnym wykonywaniu skłonów, przysiadów czy też ugięć kolan. Najczęściej ćwiczenia wykonuje sie w pozycji stojącej i leżącej, a ich najważniejszym elementem jest utrzymywanie maksymalnego napięcia mięśni dna miednicy. Właściwie wykonywane ćwiczenia pozwalają przywrócić częściowo lub całkowicie kontrole nad pęcherzem. Zwykle po 2 miesiącach regularnych ćwiczeń można nabyć nawyk kontroli mięśni dna miednicy i zacząć radzić sobie w sytuacjach krytycznych, związanych z wysiłkowym nietrzymaniem moczu. Warto zatem wyrobić w sobie nawyk wykonywania tych ćwiczeń. Wówczas staną sie one jedna z wielu czynności wykonywanych rutynowo w ciągu dnia, jak choćby kąpiel czy mycie zębów. W przypadku osób starszych, przy wykonywaniu ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy, należy brać pod uwagę ich aktualna kondycje fizyczna i uważać na ewentualne zmiany w obrębie kręgosłupa lędźwiowego oraz niewydolność krążeniowo-oddechowa.
Z myśla o osobach cierpiących na nietrzymanie moczu zainicjowana została ogólnopolska kampania edukacyjna „CoreWellness – wewnętrzna siła”, adresowana do kobiet cierpiących na NTM oraz kobiet, które mogą w przyszłości cierpieć na to schorzenie. Celem kampanii jest edukowanie społeczeństwa na temat możliwości prowadzenia aktywnego trybu życia przez osoby dotknięte tym problemem, obalenie mitów na temat nietrzymania moczu jako dolegliwości osób starszych i schorowanych oraz zachęcenie kobiet do poruszania tego tematu podczas rozmowy ze swoim lekarzem.
Celem kampanii jest także promowanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie dna miednicy, nazywanych Technika Pelvicore. Jest to system opracowany przez światowej sławy profesor kultury fizycznej i fizjoterapii w Norweskim Kolegium Nauk Sportu w Oslo, Panią Prof. Kari Bø. Ćwiczenia angażują również mięśnie górnej części przepony oraz mięśnie brzucha. Są proste i nieinwazyjne dla naszego organizmu. Technika Pelvicore prof. Kari Bø cieszy sie duża popularnością wśród kobiet na całym świecie i jest szeroko uznawana przez grono specjalistów w zakresie ginekologii i urologii.